De Hoevenbrug

De Hoevenbrug

De Hoevenbrug is al op oude historische kaarten te vinden. Waar ooit een in verval geraakte schilderachtige houten ophaalbrug met wiebelende planken en schommelende leuningen het water overspande, kwam in 1949 een moderne betonnen brug. Brugwachter Vis verloor daarbij zijn functie als brugwachter.

Wederopbouwperiode

De nieuwe brug werd gebouwd in 1948/1949. Dit is de periode waarin Zwolle zich na de Tweede Wereldoorlog in hoog tempo ontwikkelde. Het leidde tot de bouw van een groot aantal woonwijken, bedrijfsgebouwen, scholen, kerken, woonhuizen en bruggen. De Hoevenbrug is een prachtig voorbeeld van de functionalistische bouwstijl uit deze periode. Bij deze stijlrichting in de architectuur worden vorm en uiterlijk bepaald door de functie.

Parabolische constructie

De huidige Hoevenbrug verbindt de Kanaalweg over de Nieuwe Wetering ten zuidoosten van Zwolle. De rijbaan heeft een lichte kromming tussen de twee taluds langs het kanaal. De brug heeft een opvallend slanke parabolische constructie die de verdiept gelegen Nieuwe Wetering overspant. Deze constructie is een gebogen lijn die lijkt op een boog of een halve maan. De vorm is daardoor sterk, verdeeld het gewicht goed en ziet er modern uit. De Provinciale Overijsselsche en Zwolsche courant van 31 maar 1949 vermeld over deze enkele steunboog: “Er is iets merkwaardigs aan deze betonnen brug. Ze steunt namelijk op één boog, die in het midden en in de lengte van de brug is aangebracht. De zijkanten van het wegdek zijn dus niet ondersteund. Volgens deskundigen is dit iets heel bijzonders en men wist ons zelfs geen voorbeeld te noemen van een brug in ons land welke op dezelfde wijze is gebouwd”.

De brug is uitgevoerd in beton waarin het reliëf van de bekisting zichtbaar is. Door zijn constructie en bijna vlakke ligging gaat de brug min of meer op in het open landschap. Het omringende landschap heet hier ‘de Geren’ Deze naam is afkomstig van de dwarssloten die op het kanaal uitkomen en niet loodrecht maar schuin (gerend) op het kanaal staan.

De Gruyter

De brug is gebouwd in opdracht van de Maatschappij Overijsselse Kanalen. Ir. Paul Johan de Gruyter tekende voor het functionalistische ontwerp. De Zwolse aannemer W. van Zuilen zorgde voor de uitvoering. De kosten waren in totaal 61.500 gulden. De Hoevenbrug is vier meter breed. Dat is niet heel breed maar dat was ook niet nodig. “Veel auto’s komen er niet en het zijn voornamelijk de boeren die in hooi- en oogsttijd met hun wagen zullen moeten passeren”, aldus het krantenartikel uit 1949.

De Hoevenbrug is een bijzonder voorbeeld van fraaie én praktische bouwkunst. De brug hoort bij het belangrijke werk van de Zwolse architect P.J. de Gruyter. Omdat de brug zo'n goed voorbeeld is van bouwen in de wederopbouwperiode, is het sinds kort een gemeentelijk monument.

Afbeeldingen
Afb. 1 Afb. 1. Uitsnede uit een kaart uit 1829 met daarop al de vermelding van een Hoevenbrug (Collectie Overijssel)
Afb. 2 De nieuwe Hoevenbrug tijdens de bouw. Door de boog is de oude ophaalbrug nog te zien. 
Afb. 3 De Hoevenbrug. (Erfgoed gemeente Zwolle)