Koestraat 10-12-14

De rijksmonumenten Koestraat 10 en 14 en het gemeentelijk monument Koestraat 12 kregen enige jaren geleden met respect voor het verleden een nieuwe bestemming als woonzorglocatie. Deze drie monumentale panden zijn naar een plan van De Bruin Architecten verbouwd en vormen nu zorgvilla Residence Coestraete.

Laatmiddeleeuwse huizen

Oorspronkelijk bestond Koestraat 10 uit twee laatmiddeleeuwse huizen die met hun rug tegen de middeleeuwse stadsmuur zijn gebouwd. Onderzoek heeft aangetoond dat het rechter huis kort na 1481 tot stand is gekomen. De kap is daarbij verhoogd met daksporen uit de periode tussen 1335 en 1394 en zijn dus van een voorganger. Het linker pand is in zijn huidige vorm ontstaan in 1557. Waarschijnlijk was dit de opvolger van een huis dat rond 1348 was gebouwd. Delen van de kap uit deze periode werden ook hergebruikt. 

In de zeventiende eeuw, werden de twee laatmiddeleeuwse panden samengevoegd. De huidige brede voorgevel kwam tot stand in de vroege negentiende eeuw, waarbij ook het interieur werd vernieuwd.Op de tweede verdieping staat een leugenaar. Dit is een verdieping met schijnkap die het pand hoger laat lijken dan dat deze werkelijk is. Op de houten kroonlijst van de voorgevel prijkt sinds 2007 de erenaam ‘Bestevaer’. Deze naam verwijst naar Coenraad Willem van Dedem (1644-1714). Hij was in 1709 als luitenant-generaal erg succesvol tijdens de Spaanse Successieoorlog (1701-1714). In de zeventiende en achttiende eeuw moderniseren de bewoners van Koestraat 10 het interieur.

Omstreeks 1882 werd het achterhuis ingrijpend verbouwd en voorzien van een rijk vormgegeven trappenhuis. Hiertegen werd kort voor 1907 een serre gebouwd. Het huis heeft prachtige interieuronderdelen, waaronder een uniek zeventiende-eeuws leemstucplafond (Kölner Decken) en een bijzondere achttiende-eeuwse schouw met schilderstuk. 

Voorgangers

Koestraat 12 en 14 kregen aan het eind van de negentiende eeuw een compleet nieuwe gevel in neoclassicistische stijl. Achter de gevel van Koestraat 12 schuilt een pand gebouwd rond 1600. Ook hier stond waarschijnlijk een voorganger uit 1372 waarvan de eiken kapconstructie werd hergebruikt.

Achter de gevel van Koestraat 14 is een houtconstructie van een laatmiddeleeuws pand uit circa 1476 te herkennen. Ook hier stond waarschijnlijk eerst een ander huis waarvan de geveltop is opgenomen in de achtergevel. 

Zorgvuldige inpassing van eeuwenoude tijdslagen

De monumentale panden zijn op zorgvuldige manier verbouwd en herbestemd tot kleinschalige zorgvilla. De monumentale stijlkamers zijn nu gezamenlijke woonvertrekken met daaromheen appartementen. Tijdens de restauratie kwamen allerlei vondsten aan het licht, zoals historische deuren, schouwen en plafonds. Deze zijn zo veel mogelijk weer onderdeel geworden van het nieuwe ontwerp. Het achterhuis van Koestraat 12 had geen monumentale status. Er kwam een nieuw pand voor in de plaats met een eigentijdse vormgeving aan de singelzijde.

Tekst: Erfgoed gemeente Zwolle, Johan Teunis. Bronnen: K10 Binnen zonder kloppen, Tijdbeeld.com en archief Erfgoed gemeente Zwolle.

Afbeeldingen

• Afb. 1 Het zeventiende-eeuwse leemstucplafond. (Peter Boer, ARCX)
• Afb. 2 Trappenhuis (Peter Boer, ARCX)
• Afb. 3 Koestraat 10-12-14 (Erfgoed gemeente Zwolle)