Vondst van de Maand: Hulzen van het type Mauser
Vondst van de Maand: Hulzen van het type Mauser
De Vondst van de Maand staat deze keer in het teken van het thema Zwolle viert Vrijheid. Afgelopen 14 april was het namelijk 80 jaar geleden dat Zwolle is bevrijd. ANNO Stadsmuseum Zwolle heeft aan dit thema een expositie gewijd met de titel Achter de Façade; oorlogsonderzoekers in Zwolle. Het onderzoek naar de gebeurtenissen tijdens de Tweede Wereldoorlog is namelijk nooit klaar. Door onderzoek van particulieren, vrijwilligers, creatieve makers en professionals komen we steeds meer te weten over het verleden en krijgen we een steeds beter beeld van wat er toen is gebeurd. Zo kunnen wij beter begrijpen welke keuzes men toen maakte of noodgedwongen moest maken.
Archeologisch onderzoek
Bij archeologisch onderzoek in Nederland worden regelmatig resten aangetroffen die te plaatsen zijn in de periode van de Tweede Wereldoorlog. Vond men deze informatie na de oorlog archeologisch gezien te recent, tegenwoordig wordt ook aan deze overblijfselen steeds meer aandacht gegeven. Bij recent archeologisch onderzoek in Zwolle is een aantal kuilen aangetroffen met divers afval, waaronder honderden kogelhulzen die zijn afgeschoten tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Kogelhulzen
De hulzen zijn alle van hetzelfde kaliber, namelijk 7.92 x 57 mm en zijn gemaakt voor het geweertype Mauser Karabiner 98. Dit geweer was in de Tweede Wereldoorlog het meest gebruikte infanteriewapen en het is zowel door Duitse soldaten als door de geallieerden gebruikt. Dit zien we ook terug wanneer we de hulzen nader inspecteren. Op de onderkant van de hulzen is namelijk door de fabriek een zogenaamd bodemstempel aangebracht. Het stempel bestaat uit vier ‘vakken’ waarin per vak verschillende informatie is weergegeven, zoals de code van de desbetreffende fabriek, het productiejaar, het kopergehalte van de huls en het batchnummer. Opvallend is dat de meeste hulzen vervaardigd zijn in Polen door de fabriek Norblin SA in Warschau. De metaalfabriek werd in 1939 door de Duitsers geconfisqueerd om ingezet te worden voor de Duitse wapenproductie.
Kogelhulzen gebruikt door de geallieerden
Van de ruim 400 aangetroffen hulzen zijn er 22 vervaardigd in drie munitiefabrieken in de Verenigde Staten van Amerika, namelijk in Ramsey County – Minnesota, Des Moines – Iowa en St Louis – Missouri. Al deze hulzen zijn vervaardigd in 1944.
Kom kijken!
De Vondst van de Maand is te zien in de Erfgoedhotspot in ANNO Stadsmuseum Zwolle. De expositie Achter de Façade; oorlogsonderzoekers in Zwolle kunt u bezichtigen op de verdieping van het museum. Meer weten? Bezoek dan de website www.anno.nl of ga voor meer informatie over alle activiteiten die rondom 80 jaar vrijheid in Zwolle worden georganiseerd naar www.zwolleviertvrijheid.nl.
Afbeeldingen
Afb. 1 Overzichtsfoto kogelhulzen Mauser 7.92 x 57 mm (Erfgoed gemeente Zwolle)
Afb. 2 Infanteriegeweer Mauser Karabiner 98 (www.weaponsystem.net)
Afb. 3 Detailfoto onderkant huls (Erfgoed gemeente Zwolle)
Afb. 4 Schets informatie bodemstempel huls (Erfgoed gemeente Zwolle)
