Samen leren en ontwikkelen in de Proeftuin Jeugd

Bij hulpvragen van een gezin of jongere was voorheen het aanbod van jeugdhulp vaak leidend. In de nieuwe werkwijze wordt breder gekeken, naar de omgeving en naar de belangrijke relaties met bijbehorende patronen. Als het nodig is wordt expertise vanuit de specialistische jeugdhulp erbij gehaald, maar vaak zijn andere antwoorden op de ondersteuningsvraag voorhanden. Door anders te werken worden andere oplossingen gevonden binnen het gewone, dagelijkse leven van een gezin en de jeugdige.  

Eerst begrijpen 

Als een vraag voor jeugdhulp bij het Sociaal Wijkteam binnenkomt, start het team altijd met ‘eerst begrijpen’. Wat is er aan de hand, welke hulpvragen zijn er en voor wie? Door eerst te begrijpen komt er ruimte voor nieuwe verhalen en andere, duurzame oplossingen. Het vraagt een nieuwsgierige en niet-wetende houding van alle betrokkenen. Ook vraagt het tijd om uit te zoomen ondanks de druk vanuit de omgeving om met een oplossing te komen. In de oude werkwijze zou het jeugdhulpaanbod leidend zijn geweest. Vaak was dat het afgeven van een indicatie voor individuele hulp (diagnostiek en behandeling voor het kind). Nu doen we dat anders.  

Jeugdhulpaanbieder: “We kunnen elkaar versterken. Als we eerst vertragen en samen kijken wat er aan de hand kan zijn, dan komen we tot de goede oplossingen.” 

Niet direct doorverwijzen 

Zowel in Zwolle West als Zuid zijn al veel voorbeelden van de nieuwe manier van werken. Simone Heutink werkt in wijkteam West en vertelt: “Een mooi voorbeeld van anders kijken naar jeugdhulpvragen is de vraag van ouders met een zoon. Zij meldden zich bij het Sociaal Wijkteam en ik had een eerste gesprek met hen. De ouders wilden graag een verwijzing naar een zorgaanbieder gespecialiseerd in hoogbegaafdheid. Maar we gaan niet meer direct doorverwijzen. We organiseren altijd eerst een gesprek met de ouders en het kind en kijken dan wat nodig is.   

Omdat we nog samen leren en ontwikkelen in de Proeftuin betrok ik collega Janna Oosting bij deze ondersteuningsvraag. We hadden een gesprek met de ouders en school om de perspectieven en vragen bij elkaar te brengen. Janna: "We namen ook de tijd om met ouders thuis door te praten over de rollen en patronen die zijn ontstaan. Zo tekenden we bijvoorbeeld samen met de ouders een systemogram.” “Moeder begon zelf enthousiast mee te tekenen”, vertelt Simone. “We merken dat het inzichtelijk maken van relaties en patronen binnen het gezin en het netwerk om het gezin heen, vaak al veel duidelijkheid en antwoord op vragen geeft. Dat merkten we ook na onze gesprekken met deze ouders.” Janna: “Na dit gesprek vertelde de moeder aan ons dat ze veel nieuwe inzichten had gekregen.” Simone: “We hebben de ouders handvatten gegeven tijdens de gesprekken. Een doorverwijzing of het betrekken van specialistische jeugdhulp was in dit geval niet meer nodig.” 

Samenspel met partners 

Marianne Volaart, projectleider Proeftuin Samenspel in de Wijk: “Sinds de start van de Proeftuin Samenspel in de wijk zijn 145 casussen besproken. In al die casussen is geprobeerd om op een andere manier te werken en daarmee tot andere oplossingen te komen. Het samenspel met partners krijgt steeds meer handen en voeten in de praktijk. We zijn echt samen aan het leren en ontwikkelen. Een andere werkwijze vraagt veel van medewerkers en partners. Het is mooi om te zien dat iedereen zich de nieuwe werkwijze al zo eigen maakt. De lessen die we nu leren in de veranderbeweging zijn zo waardevol dat we de werkwijze graag met elkaar willen voortzetten. Daarnaast is het aannemelijk dat de koers die de gemeente Zwolle met de Proeftuin is ingeslagen straks ook in de andere stadsdelen gevolgd gaat worden. We zorgen er op deze manier met elkaar voor dat we duurzame en zo gewoon mogelijk oplossingen vinden voor het gezin en de jeugdige.” 

Meer informatie 

Wil je meer weten over de Proeftuin of meedoen? Neem dan contact op met: 

• Sociaal Wijkteam Zuid: Karin Otten k.otten@swt.zwolle.nl
• Sociaal Wijkteam West: Geraldine IJzerman GG.IJzerman@swt.zwolle.nl
• Projectleider Proeftuin: Marianne Volaart m.volaart@zwolle.nl

Of neem een kijkje op onze website voor meer informatie over de Proeftuin Samenspel in de wijk. 

Zie ook:  Tussenevaluatie Proeftuin Jeugd Samenspel in de wijk