Verbeteren elektriciteitsnetwerk
Ook in Zwolle gebruiken we steeds meer elektriciteit. Door de overstap van aardgas naar elektriciteit, meer zonnepanelen op daken, de bouw van nieuwe woonwijken en bedrijventerreinen en het gebruik van elektrische auto’s. We gebruiken ook steeds vaker op hetzelfde moment elektriciteit. Hierdoor raakt het elektriciteitsnetwerk overbelast. Dit probleem wordt ook wel netcongestie genoemd.
Direct naar
Het elektriciteitsnetwerk is vol
Er wordt hard gewerkt om het elektriciteitsnetwerk te versterken, maar dat is een enorme klus en duurt jaren. Daarom moeten we allemaal slimmer met elektriciteit omgaan.
Hoe werkt het elektriciteitsnetwerk?
Het elektriciteitsnetwerk bestaat uit drie onderdelen: het hoogspanningsnet, het middenspanningsnet en het laagspanningsnet.
Bedrijven die veel stroom nodig hebben, zijn op het hoog- en middenspanningsnet aangesloten (dit zijn grootverbruikers).
Kleine bedrijven, woningen en maatschappelijke voorzieningen zijn aangesloten op het laagspanningsnet (dit noemen we kleinverbruikers). Het hoogspanningsnet wordt beheerd door TenneT. En het midden- en laagspanningsnet door regionale netbeheerders. In Zwolle is dat Enexis.
Wat is er precies aan de hand?
Het elektriciteitsnetwerk is overbelast. Dat wil zeggen dat er niet meer elektriciteit door de stroomkabels en elektriciteitsstations past. Voor huizen is ruimte op het laagspanningsnet gereserveerd, maar deze ruimte wordt snel kleiner. Dat maakt het plannen voor bijvoorbeeld een nieuwbouwwijk, een nieuwe school of nieuw bedrijf moeilijk omdat die ook stroom nodig hebben. Dit probleem is ook in Zwolle.
Het elektriciteitsnetwerk kan op twee manieren overbelast raken:
- Als iedereen op hetzelfde moment stroom nodig heeft en de vraag daardoor groter is dan het netwerk kan vervoeren.
- Als er té veel zonne- en windenergie tegelijkertijd wordt opgewekt en er meer stroom wordt terug geleverd dan dat het netwerk aan kan.
In Zwolle hebben we last van overbelasting op de afname én de levering van stroom. Aan beide kanten is het erg druk op het elektriciteitsnetwerk en ontstaat er file op momenten dat er veel stroom wordt gevraagd of aangeboden. Dit gebeurt vooral op piekmomenten, tussen 16.00 en 21.00 uur.
Gevolgen voor inwoners
Er is genoeg stroom voor alle bestaande woningen en andere kleinverbruikers in Zwolle. Je kunt nog steeds jouw huis verduurzamen en overstappen op een (hybride) warmtepomp of elektrisch koken. Dit geldt ook voor het plaatsen van zonnepanelen. Je kunt nog steeds zonnepanelen plaatsen op jouw dak én zonne-energie terugleveren aan het elektriciteitsnetwerk. Soms gaan omvormers van zonnepanelen op hele zonnige dagen tijdelijk uit, zodat het lokale wijkelektriciteitsnetwerk niet overbelast raakt. Dan kun je geen elektriciteit aan het netwerk terugleveren en ook jouw eigen opgewekte elektriciteit niet gebruiken. De omvormer schakelt meestal vanzelf weer in als het risico op overbelasting voorbij is. Enexis werkt ook aan de uitbreiding en versterking van het lokale elektriciteitsnetwerk.
Als we nu niets doen aan het volle net, kan het in de toekomst zo zijn dat lampen in huis gaan knipperen of in het ergste geval stroom in straten, buurten of wijken uitvalt. Of en wanneer dat gebeurt, weten we nog niet. Samen met netbeheerder Enexis proberen we ervoor te zorgen dat er voldoende stroom blijft in nieuwe én bestaande woningen.
Gevolgen voor ondernemers
Het volle elektriciteitsnetwerk heeft nu al direct gevolgen voor ondernemers die een nieuwe of grotere grootverbruikersaansluiting nodig hebben. Bijvoorbeeld voor ondernemers die:
- Hun bedrijf in Zwolle willen vestigen.
- Hun bedrijf willen uitbreiden.
- Hun bedrijf willen verduurzamen en daardoor meer elektriciteit nodig hebben óf terug willen leveren.
- Nieuwe aanvragen voor een grootverbruikersaansluiting komen nu op de wachtlijst van Enexis. Ze krijgen pas een aansluiting als het net wordt uitgebreid of beter wordt benut.
Heb je binnenkort een nieuwe of tijdelijke aansluiting nodig, of wil je een uitbreiding van jouw huidige contract? In een aantal gevallen kunnen we jou helpen. We kunnen je bijvoorbeeld meer inzicht geven in het probleem of zoeken naar mogelijkheden binnen jouw bestaande aansluiting. Of je in contact brengen met bedrijven die naar een gezamenlijke oplossing zoeken op bedrijventerreinen. Mail jouw vraag naar energietransitie@zwolle.nl, dan nemen we contact met jou op.
Of kijk op Energieloket voor bedrijven en instellingen (gemeente Zwolle). Het Energieloket helpt lokale bedrijven en instellingen die hun gebouw willen verduurzamen met gratis en onafhankelijk advies.
Wat gaan we hieraan doen?
Netbeheerders Tennet en Enexis zijn druk bezig om het elektriciteitsnetwerk uit te breiden door extra hoogspannings- en elektriciteitsstations te bouwen en kabels te leggen. Dat duurt jaren. In Zwolle komt een nieuw elektriciteitsstation en worden er de komende 15 jaar extra elektriciteitshuisjes geplaatst, verspreid over de hele stad. Dat is een hele operatie, straten moeten open om dit voor elkaar te krijgen. We helpen de netbeheerders waar mogelijk.
Wat kun je zelf doen?
In de toekomst moeten we onze elektriciteit ook slimmer gaan gebruiken. Door bijvoorbeeld te voorkomen dat we allemaal op hetzelfde moment veel elektra gebruiken. Wil je al een steentje bijdragen en helpen om een vol elektriciteitsnetwerk zoveel mogelijk te voorkomen? Bekijk dan deze tips:
- Energie besparen is altijd een goed idee. Kijk op Duurzaam Zwolle voor meer informatie.
- Verbruik zo min mogelijk stroom in de piekuren, tussen 16.00 en 21.00 uur.
- Heb je zonnepanelen? Probeer de stroom die je opwekt dan meteen te gebruiken. Draai bijvoorbeeld de was overdag of op een zonnig moment.
- Heb je een elektrische auto? Laad deze dan op voor 16.00 uur of na 21.00 uur. Ook als het zonnig weer is en je hebt zonnepanelen is het een goed moment om op te laden.
Denk je erover om een warmtepomp aan te schaffen? Een hybride variant belast het elektriciteitsnetwerk het minste, omdat deze op koude dagen overschakelt op gas van jouw cv-ketel.
Veelgestelde vragen
Waarom voert Enexis werkzaamheden bij mij in de buurt uit?
Het elektriciteitsnetwerk raakt zwaarder belast doordat er steeds meer gebruik wordt gemaakt van elektriciteit. Op veel huizen liggen zonnepanelen, meer auto’s worden elektrisch geladen en de warmtepomp maakt zijn opmars. Op dit moment merken inwoners nog weinig van de zware belasting van het elektriciteitsnetwerk. Maar het stroomverbruik zal de komende jaren verder toenemen. Op momenten waarop veel stroom wordt opgewekt of verbruikt kan de stroom in een wijk dan uitvallen. Om te voorkomen dat de stroom uitvalt in Zwolle, werkt Enexis Netbeheer, samen met Siers Groep Oldenzaal b.v. aan de verzwaring van het elektriciteitsnetwerk, door kabels te vervangen en nieuwe elektriciteitshuisjes (ook wel transformatorhuisjes genoemd) te plaatsen en de bestaande elektriciteitshuisjes te verbeteren. Een enorme klus, waarbij de komende jaren 1 op de 3 straten open moet.
Hoe blijf ik op de hoogte van de werkzaamheden?
Via de post van Enexis ontvang je de belangrijkste informatie. Ongeveer 2 weken voor aanvang van de werkzaamheden bij jou in de buurt ontvang je een brief met belangrijke informatie. Uiterlijk 5 dagen voor de stroomonderbreking ontvang je wederom een brief met daarin informatie over het moment waarop wij jou vragen thuis te zijn.
Wanneer beginnen ze bij mij in de straat?
Ongeveer 2 weken voor aanvang van de werkzaamheden bij jou in de buurt ontvang je een brief met belangrijke informatie.
Waarom plaats Enexis nieuwe elektriciteitshuisjes?
Het elektriciteitsnetwerk raakt te vol. Het elektriciteitsnetwerk moet versterkt worden. Daarom plaatsen we onder andere nieuwe elektriciteitshuisjes. Zo zorgen we ervoor dat iedereen gebruik kan blijven maken van stroom.
Hoe bepaalt Enexis de locatie van een elektriciteitshuisje?
Bij het bepalen van een locatie kijken we waar de stroom het beste verdeeld wordt onder het gebied en waar het technisch het beste geplaatst kan worden. Daarnaast toetsen we de locatie onder andere op basis van verkeersveiligheid, de ondergrondse situatie, beeld en (ruimtelijke) kwaliteit in de omgeving. De locatie bepaalt Enexis samen met de gemeente Zwolle.
Wat doet een elektriciteitshuisje?
In een elektriciteitshuisje wordt de stroom geschikt gemaakt voor jouw woning. In het huisje zit een transformator die de elektriciteit van middenspanning (10.000 volt) omzet naar laagspanning (230 volt). Vanuit het elektriciteitshuisje lopen kabels naar jouw woning. Zo kun je thuis gebruik blijven maken van stroom.
Hoe veilig is een elektriciteitshuisje voor de omgeving?
De elektriciteitshuisjes zijn veilig en voldoen aan alle regels van de Nederlandse en Europese overheid. Gevaar wordt voorkomen doordat transformators automatisch uitschakelen bij bijvoorbeeld een storing.
Wat kan ik zelf doen om overbelasting op het elektriciteitsnet te beperken?
Gebruik stroom zoveel mogelijk op de momenten dat het er volop is: als de zon hard schijnt of de wind hard waait. Zet juist dan elektrische apparaten aan die veel energie verbruiken zoals de wasmachine, de droger of vaatwasser. Zo gebruik je duurzaam opgewekte stroom direct, verminder je de druk op het elektriciteitsnetwerk en voorkom je dat de omvormer, uit veiligheid, uitschakelt. Is er weinig zon of wind? Gebruik dan zo min mogelijk elektrische apparaten tegelijk die veel stroom verbruiken zoals een warmtepomp, laadpaal, thuisbatterij, wasmachine of droger.
Kan de gemeente de grond één-op-één aan Enexis verkopen?
Ja, de gemeente kan de grond één-op-één aan Enexis verkopen. Volgens het Didam-arrest moet de gemeente voorgenomen verkoop van grond bekendmaken en mededingingsruimte bieden als er meerdere gegadigden zijn of deze te verwachten zijn. In dit geval heeft de gemeente echter vastgesteld dat er geen andere gegadigden zijn omdat de grond specifiek bedoeld is voor de plaatsing van elektriciteitshuisjes (transformatorstations). Enexis is als enige regionale netbeheerder hiervoor aangewezen. De gemeente kan de grond daarom één-op-één verkopen voor dit doel. Conform het Didam-arrest publiceert de gemeente de voorgenomen verkopen op haar website en in het gemeenteblad.
Kan ik bezwaar maken tegen het bouwen van een elektriciteitshuisje?
De bouw van elektriciteitshuisjes met een hoogte van maximaal 3 meter en een maximale oppervlakte van 15 m² is vergunningsvrij. Dit betekent dat er tegen de bouw van een elektriciteitshuisje geen bezwaar mogelijk is.
Kan ik bezwaar maken tegen de kap van bomen?
In bepaalde gevallen is een omgevingsvergunning nodig voor het kappen van een boom. Als er een omgevingsvergunning nodig is, wordt er een aanvraag ingediend. Deze aanvraag wordt gepubliceerd in het digitale gemeenteblad (mijnoverheid.nl). U kunt binnen twee weken na de publicatie van de aanvraag uw zienswijze indienen. Mocht de vergunning worden verleend, dan kunt u een bezwaarschrift indienen.