Adviespool beeldende kunst

Variërend van beelden in de openbare ruimte tot kunst voor in huis, Zwolle heeft een gevarieerd aanbod van beeldende kunst.

Zwolle heeft een groep van externe, onafhankelijke deskundigen op het gebied van interne kunst. De gemeente Zwolle vraagt deze groep om advies. 

  • bij het plaatsen van nieuwe kunst in de openbare ruimte;
  • bij het verplaatsten van bestaande kunstwerken.

Ook als de gemeente opdracht kan geven om een kunstwerk te laten maken, kan ze advies vragen.

De groep van adviseurs bestaat uit:

  • Merijn Vrij
  • Eva Kleeman
  • Bram Kuypers
  • Christel Vesters
  • Jonathan van Doornum
  • Ulrike Weis-ten Elsen
  • Johan Akkerman

Beoordeling adviezen

Heeft u zelf een voorstel voor het plaatsen van kunst in de openbare ruimte. Lees dan  hieronder hoe een u voorstel kunt indienen en hoe de gemeente dit in behandeling neemt.

  1. Aansprekend concept, passend bij Zwolle & passend bij de locatie: Wat is de zeggingskracht van het kunstobject in de openbare ruimte? Op welke manier draagt het kunstobject bij aan de belevingswaarde van de openbare ruimte?
  2. Voldoende beeldende kwaliteit / Zeggingskracht: Is het te realiseren kunstobject artistiek voldoende interessant? Spreekt het tot de verbeelding?
  3. Voldoende professionaliteit van de makers: Zijn de makers professioneel kunstenaar(s) en/of professioneel opgeleid? Beschikken ze over voldoende ervaring voor een goede realisatie van het werk?
  4. Draagvlak op de te plaatsen locatie & betrokkenheid bewoners bij realisatie: Is er voldoende draagvlak onder omwonenden en andere betrokken partijen? Hoe wordt dit draagvlak gerealiseerd?
  5. Realistische begroting: Zijn alle te verwachten kosten voldoende inzichtelijk gemaakt en realistisch? Het gaat om posten m.b.t de realisatie kunstwerk, maar ook kosten voor verzekering, onderhoud, plaatsing.
  6. Realistisch dekkingsplan; Wie draagt welke kosten? Welke bijdrage wordt gevraagd van de gemeente Zwolle?
  7. Realistische planning en uitvoeringsplan: (technische uitvoering, onderhoudsplan, etc.)
  8. Passend/aanvullend op overige kunstwerken in de openbare ruimte van Zwolle: In hoeverre draagt het te realiseren object bij aan de diversiteit van de collectie van de gemeente Zwolle?
  9. Passend bij de gewenste grootstedelijke culturele uitstraling van Zwolle: Heeft het kunstwerk voldoende ‘grootstedelijke’ uitstraling? (Alleen van toepassing indien het een initiatief betreft op een prominente locatie binnen de gemeente Zwolle). Voor kunstobjecten bedoeld voor een locatie in de binnenstad of gesitueerd aan één van de toegangswegen tot de binnenstad of Zwolle in het algemeen, liggen de eisen hoger dan voor kunstobjecten op andere locaties

Voor kunstobjecten bedoeld voor een locatie in de binnenstad of gesitueerd aan één van de toegangswegen tot de binnenstad of Zwolle in het algemeen, liggen de eisen hoger dan voor kunstobjecten op andere locaties.

Naast antwoord op voorgaande vragen, zijn volgende gegevens nodig van de initiatiefnemer:

  1. Wie is verantwoordelijk voor de kosten van (her)plaatsing?
  2. Wie is verantwoordelijk voor het onderhoud? En indien dit de gemeente is, wat zijn de te verwachten (terugkerende) kosten?
  3. Wie vraagt vergunning aan voor plaatsing?
  4. Wie regelt daadwerkelijke plaatsing?
  5. Voor hoe lang wordt het kunstwerk geplaatst?
  1. Samenvatting initiatief/ontwerp
  2. Beoordeling met daarbij antwoord op alle vragen, zoals gesteld in de toetsingscriteria.
  3. Uiteindelijk advies: positief of negatief. Na weging van de criteria.

Het advies wordt aangeboden aan het college van Burgemeester en wethouders en is openbaar.

Regelmatig krijgt de gemeente Zwolle geschenken aangeboden van particulieren of bedrijven in de vorm van kunstwerken of andere (bijzondere) objecten. Gemeente Zwolle waardeert deze initiatieven en vindt het belangrijk dat het draagvlak voor kunst bestemd voor de openbare ruimte groot is en voldoende artistieke kwaliteit heeft. Daarom is het van belang om het aannemen van een geschenk zorgvuldig te onderzoeken. Er is veel druk op de openbare ruimte en veel partijen binnen en buiten de gemeente verhouden zich tot de openbare ruimte. Met name voor plaatsing van objecten in de binnenstad spelen ruimtelijke beperkingen door historische en economische belangen een grote rol.

Afstemming

De gemeente is verantwoordelijk voor de kwaliteit en veiligheid van de openbare ruimte en voor een zorgvuldige omgang met initiatiefnemers en haar bewoners. Het plaatsen van permanente objecten in de openbare ruimte vraagt om een goede afstemming tussen gemeentelijke afdelingen onderling en met bewoners en ondernemers in de stad. Momenteel mist coördinatie, doordat initiatieven op verschillende plekken binnenkomen wordt er verschillend mee omgegaan, en staat de gemeente soms voor een voldongen feit. Doel is om door middel van een protocol met een duidelijke rolverdeling tussen afdelingen, aan te geven of, en zo ja, hoe lang en waar een object eventueel geplaatst kan worden. Voordat het protocol doorlopen is kunnen er alleen algemene dankzeggingen worden aangegeven. Resultaat van het protocol moet een gemeenschappelijk ambtelijk standpunt zijn dat tot stand komt in nauw overleg met de initiatiefnemers waar zo nodig een advies aan het college uit voortvloeit. Het is wenselijk dat, mits goed beargumenteerd, een geschenk afgewezen kan worden.

Aanbieding kunstwerk (burgerinitiatief/schenking)

  1. De aanbieding gebeurt door middel van een concreet verzoek aan College van Burgemeester en Wethouder. Hierbij dienen zo veel mogelijk van de vragen bij de toetsingscriteria te worden beantwoord.
  2. Door de gemeente Zwolle wordt een reactie gestuurd dat de gemeente Zwolle de aanvaarding, de locatie en eventuele duur van de plaatsing, ambtelijk nader zal onderzoeken.
  3. Het verzoek wordt doorgestuurd voor agendering naar de betreffende ambtenaar belast met beeldende kunst/ kunst in de openbare ruimte. De betrokken ambtenaar neemt de aanvraag in behandeling en ‘begeleidt’ de aanvraag volgens onderstaande stappen.
  4. Voorstel wordt besproken binnen de gemeentelijke organisatie met betrokken ambtenaren en getoetst op:
    a. ruimtelijke knelpunten bijv. loopstromen, voetgangersbelemmering, veiligheid, ingrijpende bebouwingen
    b. betreft het daadwerkelijk kunst; toetsing of voorstel in strijd is met wettelijke bepalingen, het algemeen belang of de openbare orde en/of geen specifieke politieke, godsdienstige of levensbeschouwelijke vorming beoogt of feitelijk betreft
    c. realistische beheerkosten nieuw
  5. Indien de uitkomst negatief is: college advies afwijzing geschenk met argumenten.
  6. Indien uitkomst positief is: signaal naar schenker en het college dat geschenk of burgerinitiatief verder onderzocht wordt en op artistiek- inhoudelijke kwaliteit zal worden voorgelegd aan de adviseurs van de Adviseurspool beeldende kunst.
  7. De gemeente geeft uiteindelijk de definitieve mogelijkheden door, met betrekking tot locatie en het oordeel is daarmee bindend. Vooraf kan indiener wel een voorkeur uitspreken.
  8. Toetsing door de gemeente op veiligheid, plaatsbaarheid en beheerbaarheid, vanuit de gemeente volgt een advies wie het object gaat beheren.
  9. Draagvlakmeting in de buurt, in principe door initiatiefnemer.
  10. Voorstel wordt besproken in een vergadering van de adviseurs van de Adviseurspool beeldende kunst en getoetst op kunstinhoudelijke kwaliteiten; zie toetsingscriteria.
  11. Indien de uitkomst negatief is: collegeadvies afwijzing geschenk met argumenten.
  12. Indien uitkomst positief is: collegeadvies aanvaarding geschenk/burgerinitiatief, met inzicht in beheerskosten en termijn instandhouding.
  13. Aanvragen omgevingsvergunning door initiatiefnemer.
  14. Ambtenaar belast met beeldende kunst, stelt een contract op met de kunstenaar of initiatiefnemer met daarin ook afspraken over auteursrecht, termijn instandhouding en beheer/onderhoud.

Beoordeelde adviezen in 2021

De adviezen van de Adviespool Beeldende Kunst zijn openbaar. De adviezen die in 2021 zijn uitgebracht kunt u terugvinden in het archief.