Klaar voor de toekomst

Zwolle bouwt samen met het Rijk, provincie Overijssel, NS en ProRail aan de toekomst van het station en het gebied eromheen. Dat is hard nodig, want over een aantal jaar ontvangt Zwolle waarschijnlijk ruim 65.000 reizigers per dag.

Om al deze instappers, uitstappers en overstappers comfortabel, veilig en snel naar hun volgende bestemming te brengen moet er de komende jaren veel gebeuren.

De eerste belangrijke stappen zijn al gezet. Het busstation is verhuisd naar de zuidzijde en Zwolle heeft een bijzondere Schuttebusbrug waar dagelijks meer dan 1200 bussen overheen rijden. Ook rijden de bussen in Zwolle volledig elektrisch.

Afgeronde projecten

De Oosterlaan en de Westerlaan zijn belangrijke wegen van en naar het station. Van april 2022 tot ongeveer mei 2023 is de historische sfeer teruggebracht. Er zijn bomenrijen en andere beplanting geplaatst. De beide lanen zijn autoluw en er is meer ruimte voor voetganger en fietser. Onder de grond is een slimme klimaatoplossing die regenwater bij extreme buien opvangt en opslaat. Zo zijn beide lanen veranderd in een gastvrije, prettige en klimaat-robuuste omgeving.

Oosterlaan

De rijbaan van de Oosterlaan is nu smaller en de stoep is verbreed. Het asfalt is vervangen met traditionele gebakken klinkers. Naast de laan is een groene wadi gemaakt. De wadi vangt het regenwater op en laat het water langzaam in de grond wegzakken. Nieuwe rijen bomen groeien aan de beide kanten van de Oosterlaan. De bomen en de wilde wingerd langs het spoor laten je de verandering van de seizoenen zien.

Westerlaan

De rijbaan van de Westerlaan is smaller gemaakt, waarbij ook het asfalt is vervangen door traditioneel gebakken klinkers. De voetganger heeft een breder voetpad gekregen. De fietser heeft nu meer ruimte en de wegen blijven bereikbaar voor autorijders. Door de nieuwe bomen en andere beplanting is de laan groener geworden.  

Van het begin tot het einde hebben we de werkzaamheden aan de lanen in beeld gebracht.
Klik hier door naar de video.externe-link-icoon

De Oosterlaan en Westerlaan zijn op 14 juni 2023 opnieuw feestelijk geopend. Dat hebben we op beeld gezet. Klik hier door naar de video.externe-link-icoon

Zwolle is een ‘Global Goals’-gemeente. Dit betekent dat we werken aan de wereldwijde doelen voor een eerlijke en duurzame wereld. Circulariteit staat daarom hoog op Zwolse agenda. Daarom gebruikten we vrijkomende materialen uit de sloop van kantorenpand Combigebouw zoveel mogelijk opnieuw. Wanneer dit niet kon, gebruikten we hun grondstoffen zoveel mogelijk voor het maken van nieuwe materialen.

De gemeente Zwolle blijft de komende jaren hard werken aan de ontwikkeling van de Spoorzone. Naast het vernieuwen van de Ooster- en Westerlaan, hebben we het Combigebouw aan het Stationsplein 14b gesloopt. Met deze sloop maakten we op het Stationsplein ruimte voor een unieke loopbrug, de passerelle. Aannemer Scheffer voerde de circulaire sloop uit in opdracht van de gemeente. Deze aannemer is gespecialiseerd in slopen in een binnenstedelijke omgeving.

Kijk de video over de circulaire sloop van het Combigebouwexterne-link-icoon

Vragen en antwoorden over de circulaire sloop

Welke functie heeft het Combigebouw gehad?

Het Combigebouw was tot april 2022 eigendom van NS Vastgoed. Tot de verhuizing van het busstation van het Stationsplein naar de Hanzelaan in februari 2019, werd het gebouw onder andere gebruikt als rustruimte voor buschauffeurs. Daarna werd het gebouw gebruikt als projectkantoor voor Boskalis Nederland, Spoorzone Zwolle en ProRail. 

Waarom moest het Combigebouw worden gesloopt?

De gemeente Zwolle bouwt in 2023-2024 een nieuwe loopbrug over het spoor, de passerelle. De brug gaat de binnenstad verbinden met de zuidkant van het station, waar de komende jaren tussen 3.000 en 4.000 nieuwe woningen komen. De passerelle is uniek en duurzaam: de brug heeft de uitstraling van een opgetilde straat van 10 meter breed en is voornamelijk gemaakt van hout. Op de plek waar een van uiteindes van de passerelle moet komen, staat het Combigebouw. Daarom is het gebouw inmiddels gesloopt.

Wat is circulair slopen?

Bij circulair slopen worden producten en grondstoffen zoveel mogelijk een tweede leven. De vrijkomende materialen worden zoveel opnieuw gebruikt. Wanneer dit niet kan, worden hun grondstoffen zoveel mogelijk gebruikt voor het maken van nieuwe materialen. 

Uitgangspunten bij de circulaire sloop zijn:

  • materialen worden hergebruikt; 
  • geen/minder problemen van vervuiling en afval;
  • vrijkomende materialen zijn nieuwe grondstoffen;
  • vrijkomende materialen hebben een economische waarde;
  • er zijn minder/geen nieuwe grondstoffen nodig voor nieuwe projecten. 

Waarom heeft de gemeente gekozen voor circulair slopen?

De gemeente Zwolle heeft circulariteit hoog op de agenda staan. Circulaire economie is nodig voor een wereld waar het voor iedereen veilig, gezond en prettig leven is. Zwolle wil het gebruik van nieuwe (primaire) grondstoffen verminderen ten opzichte van hergebruikte (niet-primaire); naar 50% in 2030, en 0% in 2050. We hergebruikten daarom de vrijkomende materialen uit de sloop van het Combigebouw maximaal.

Zwolle wil meer verblijfskwaliteit toevoegen in het gebied tussen de Spoorzone en de binnenstad. Deze twee gebieden vormen in de toekomst samen het nieuwe centrumgebied. We maken meer ruimte  voor voetganger en fiets en investeren in een aantrekkelijk openbaar gebied. De herinrichting van het Stationsplein en de Stationsweg zijn daar recente voorbeelden van. Op de Ooster- en Westerlaan en de Burgemeester van Roijensingel gaan we hier de komende jaren verder mee.

Lees meer over de verkeersproef met de openstelling van de Van Karnebeektunnel voor het autoverkeer in beide richtingen, de uitkomst daarvan en wat de gemeente met de resultaten van de proef gaat doen.

Na een aantal jaren bouwen was de groene en gastvrije stadsentree Stationsplein-Stationsweg in oktober 2021 klaar, samen met de klimaatrobuuste ondergrondse fietsenstalling voor 5.800 fietsen en het vernieuwde stationsgebouw. Een belangrijke mijlpaal voor alle Zwollenaren, bezoekers, reizigers uit heel Nederland, want vanaf toen is voor hen iedere dag de groene loper uitgerold.

Daarom vierde Zwolle met de regio van vrijdag 8 oktober tot en met zondag 10 oktober 2021 feest bij de sprankelende nieuwe entree.

Officiële opening

Op 8 oktober 2021 is de stadsentree officieel geopend, samen met de samenwerkende partijen in Spoorzone Zwolle, zoals ProRail, NS en de bouwers. Tijdens deze opening sprongen kinderen van basisschool De Parkschool, met hun regenlaarsjes aan, in de nieuwe vijver op het Stationsplein. Dansers uit de hele regio maakten het moment extra feestelijk met hun verbluffende optreden.

7.000 bezoekers

Op 9 en 10 oktober 2021 vierden zo’n 7.000 Zwollenaren en bezoekers de opening mee tijdens 'Beleef Spoorzone Zwolle'. Veel mensen, jong en oud, namen een gratis ritje in een 22 meter hoog reuzenrad om te genieten van het uitzicht over de nieuwe groene loper tussen het station en de binnenstad.

Openluchttentoonstelling

Op het Stationsplein kon iedereen van 8 tot en met eind oktober 2021 verschillende tentoonstellingen bekijken. Met bijvoorbeeld historische foto’s van het Stationsplein en het stationsgebouw, en impressies van het ontwerp voor de unieke loopbrug over het spoor en de plannen voor de Ooster- en Westerlaan. 

Terugblikvideo

Wilt u terugkijken naar hoe de bouw en de verbouwing op de belangrijke stadsentree van Zwolle en de regio zijn gegaan? Een terugblikvideoexterne-link-icoon neemt  u mee op het Stationsplein van maart 2019 tot en met september 2021.

Uw fiets makkelijk, veilig, droog én elke eerste 24 uur gratis stallen? Dat kan in de nieuwste fietsenstalling van Zwolle!

Bewoners en bezoekers van Zwolle en de regio die met de fiets via het station Zwolle reizen, kunnen met de nieuwe stalling de fiets parkeren in een lichte en ruime parkeervoorziening onder het Stationsplein.

Fietsenstalling Stationsplein heeft plek voor maar liefst 5.800 fietsen. Daarmee heeft Zwolle één van de grote fietsenstallingen van Nederland en zelfs de grootste buiten de randstad! 

Lees meer over de fietsenstalling Stationsplein.

Het Lübeckplein: dé plek voor sporten, tomaten plukken of op een bankje genieten van iets lekkers.

Door het vervangen van stenen door (eetbare) planten is er een echte stadstuin ontstaan. Ook zijn er elementen te vinden voor skaters en speciale stangen en rekken voor iedereen die met z'n eigen gewicht wil trainen. 

Kijk de video over de transformatie van het Lübeckpleinexterne-link-icoon

Mini-bomen en nog meer groen

Je ziet het op het Lübeckplein niet, maar het plein is ook het dak van de parkeergarage die onder het Lubeckplein zit. Een extra uitdaging om het plein te vergroenen. Dat is gelukt, op het plein groeien in de zomer allerlei groenten. Door alle planten wordt het in de zomer minder heet en kan er meer water worden opgevangen bij flinke regenbuien. En dat is belangrijk. Ook zijn er nieuwe plantenbakken gevuld met mooie planten, en zijn er mini-boompjes gekomen. De moeite waard om nog eens langs te komen!

Een koeler en cooler Lübeckplein

Even terug: Zwollenaren vroegen het vaak. Kan het Lübeckplein niet veel groener en leuker worden? De provincie Overijssel stelde 100.000 euro beschikbaar om dit voor elkaar te krijgen. Maar waaraan wordt die 100.000 euro dan precies uitgeven? Daarover mocht de stad meedenken. Iedereen kon ideeën insturen voor de aanpak van het plein. In korte tijd kwamen ruim 500 ideeën binnen.

Ideeënmakers samen aan de slag

Een aantal van deze ideeën werden in de zomer van 2019 getest tijdens het LübeckPleinFestijn. In augustus 2019 was er voor jong en oud van alles te zien, te doen en te beleven op het Lübeckplein. Kort na het LübeckPleinFestijn kwamen ruim 50 ideeënmakers opnieuw bij elkaar. Samen gingen zij aan de slag met het bespreken, bundelen, selecteren en versterken van de ingediende ideeën. Uiteraard werden de ervaringen van het driedaagse LübeckPleinFestijn ook meegenomen. In één avond kwamen zij samen tot twee globale schetsen voor het plein. In de periode daarna hebben de ideeënmakers onderzocht wat de kosten van de verschillende onderdelen uit de schetsontwerpen zijn. En hoe er bijvoorbeeld slimme combinaties gemaakt konden worden.

2.000 stemmen

Hoewel tijdens de eerste bijeenkomst in september 2019 al een selectie was gemaakt, bleek in oktober dat de geselecteerde plannen nu niet allemaal uitgevoerd kunnen worden. Bij elkaar opgeteld kosten deze namelijk meerdere tonnen en er was nu één ton beschikbaar. Er is daarom gekozen om de stad te vragen om te helpen kiezen. Bijna 2000 stemmen werden uitgebracht. Zwollenaren wilden nog meer groen in de vorm van mini-boompjes, meer kleur door middel van een muurschildering. En een plek om te kunnen sporten, een calisthenicspark. Met al deze gave plannen wordt het plein niet alleen klimaatvriendelijker, maar ook veel leuker en aantrekkelijker.

2021: de muurschildering van 350 vierkante meter is een feit!

Lees en zie meer over de muurschildering aan het Lübeckpleinexterne-link-icoon

Het busstation van Zwolle heeft nieuwe laadvoorzieningen voor het openbaar busvervoer gekregen.

Sinds 13 december 2020 rijdt bijna alle openbaar busvervoer emissievrij door Zwolle. Dit betekent dat uit de uitlaat van de voertuigen geen schadelijke stoffen zoals CO2 vrijkomen.

Lees meer over Zero-emissie busvervoer in Zwolle.

Zwolle heeft een nieuwe brug: de Schuttebusbrug! Een speciale brug voor bussen over het spoor. Een brug die het nieuwe busstation aan de zuidzijde van het spoor verbindt met de nieuwe busbaan op de Willemskade.

Dagelijks rijden zo'n 1200 busritten over de brug. In opdracht van de gemeente Zwolle zijn ProRail en BAM Infra eind oktober 2017 gestart met de bouw van de busbrug. Deze bouw nam in totaal ruim een jaar in beslag. Op zaterdag 9 februari 2019 is de Schuttebusbrug en het nieuwe busstation feestelijk geopend. Op dit Busbrugfestival waren 15.000 bezoekers. 

De afronding van de bouw van de Schuttebusbrug en het nieuwe busstation aan de zuidzijde van het spoor is een zichtbare stap om station Zwolle (het 2e spoorwegknooppunt van Nederland) om te bouwen tot een uitstekend toegankelijk en comfortabel ov-knooppunt in een groene omgeving. De realisatie van de busbrug maakt onderdeel uit van de vele infraprojecten in het stationsgebied van 2017 tot 2025.

Nationale Staalprijs

De Schuttebusbrug heeft in oktober 2020 de Nationale Staalprijs gewonnen in de categorie infrastructuur. Het project omvat het architectonisch ontwerpen en realiseren van een busbrug aan de westzijde van station Zwolle. De 245 meter lange brug kruist een druk bereden bundel van sporen bij het station van Zwolle. De vorm springt hierbij erg in het oog. Ook in het juryrapport kreeg dit de aandacht: “In plaats van haaks kronkelt deze stalen slang zich over het spoor. Er is veel werk verricht om het beeld staande te houden. Superlatieven komen te kort om de inspanningen van alle partijen te roemen. Ondanks de dwang van het spoormaterieel, bovenleidingen en alles wat in de ondergrond zit, siddert de busbrug natuurlijk door de lucht.”

Internationale prijs

De Schuttebusbrug heeft in 2019 in Duitsland de tweejaarlijkse Thüringer Staatpreis gewonnen. Dit is een prijs van de deelstaat Thüringen voor ingenieurs en architecten die een belangrijke inbreng hebben gehad bij ingewikkelde bouwprojecten. Het is bedoeld om de beroepsgroep ingenieurs en architecten te eren voor het oplossen van complexe bouwtechnieken.

Het ingenieursbureau Setzpfandt uit Duitsland heeft samen met BAM Infraconsult een belangrijk deel van de berekeningen voor de hoofdstructuur gedaan, hierdoor heeft de brug een Duits tintje en mocht het deelnemen in de wedstrijd. Van de vier projecten werd de Schuttebusbrug gekozen als winnaar omdat het een voorbeeld is van hoe ingenieurs met architecten samen tot een mooi resultaat kunnen komen. De jury benadrukte de ‘betoverende elegantie van het S-vormige figuur’.

Inrijdoperatie busbrug succesvol verlopen

In het Pinksterweekeinde, op 19 en 20 mei 2018, is het 110 meter lange stalen brugdeel van de nieuwe busverbinding bij station Zwolle met succes over de bovenleiding van het spoor gereden en op de betonnen pijlers op de definitieve plek gelegd. Een complexe en unieke operatie vanwege de combinatie van de S-vorm, de grootte, het gewicht van ruim 1.000 ton en de beperkte ruimte waarbinnen het geheel boven en naast het spoor moest worden verplaatst. Met name de asymmetrie en de verschillende belastingen waar de brug mee te maken had, was voor de partijen die bij het inrijden betrokken waren ingewikkeld.

Met een drone zijn bijzondere video-opnames gemaakt van de brug voordat hij over het spoor gereden werd, bekijk de drone-opnamesexterne-link-icoon.

Timelapse bouw Schuttebusbrug

Medio januari 2018 kwamen de eerste brugdelen vanuit de fabriek van Victor Buyck (België) ’s nachts aan op de voorbouwlocatie aan de zuidzijde van het station (Hanzeland). De laatste stalen onderdelen arriveerden begin april in Zwolle. Op het bouwterrein van de busbrug naast het spoor worden de brugdelen aan elkaar gemonteerd. Van 24 februari tot en met 5 maart 2018 is de bovenleiding verlaagd zodat het gehele stalen gedeelte van de busbrug in het weekend van 19 en 20 mei mei over de sporen op de voorgebouwde betonnen pijlers kon worden gelegd. Van juni tot september 2018 werden koppeldelen gemaakt tussen het stalen deel van de brug en het betonnen deel van de brug. In week 40 en 43 van 2018 werden tijdens twee weekenden buitendienststellingen de randelementen van de brug boven het spoor geplaatst. De busbrug werd in het najaar 2018 afgebouwd. Bekijk de timelapse van december 2017 tot januari 2019externe-link-icoon.

Waarom een brug?

Om de drukke noordzijde van het station te ontlasten, wordt het huidige busstation verplaatst naar de zuidzijde. De bussen uit de binnenstad en het noorden van de stad gaan van de nieuwe busbrug gebruik maken om reizigers snel en op een comfortabele manier van en naar het nieuwe busstation te vervoeren.